Κυριακή 13 Μαΐου 2012

Ο ρόλος της νεολαίας στο σήμερα

Άρθρο για το περιοδικό "No pasaran" της ΑΡΕΝ Νομικής ΑΠΘ
προϊόν συνεργασίας των
Μανωλίδη Δημήτρη-Πλιακογιάννη Δημήτρη


Πέντε χρόνια μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης κι εν μέσω μιας πολυδιάστατης συνεχούς κρίσης στην Ελλάδα θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε πως ζούμε πράγματι σε ενδιαφέροντες καιρούς. Δεν ξέρω αν είναι καλό αυτό. Οι Κινέζοι όταν ήθελαν να καταραστούν κάποιον του εύχονταν να ζήσει σε ενδιαφέροντες καιρούς.

Σήμερα, βλέπουμε να κυριαρχούν εν γένει η απελπισία και η οργή και δη στην Ελλάδα  σε συνθήκες πολιτικής και οικονομικής χρεοκοπίας. Πιο συγκεκριμένα έχουμε ένα  πολιτικό σύστημα που δεν εκπροσωπεί τη μισή Ελλάδα, καθώς πολλοί είναι εκείνοι που ψηφίζουν είτε υποκύπτοντας σε (ψευδό)διλήμματα του τύπου υπευθυνότητα ή χάος, ευρώ ή καταστροφή, αυτοδυναμία ή αστάθεια είτε με βάση τον λιγότερο κακό. Το πολιτικό σύστημα της χρεοκοπίας επέβαλε στην χώρα ένα έκτακτο καθεστώς με την Τρόικα και τους δανειστές, με την υπογραφή των μνημονιακών δανειακών συμβάσεων, με σκοπό την εξυπηρέτηση των δανειστών και την σωτηρία της ευρωζώνης  ως νομισματική ένωση. Οι πολιτικές του καθεστώτος του Μνημονίου  εκτίναξαν την ανεργία σε πρωτόγνωρα ύψη (οι άνεργοι ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο ενώ κι απ’ όσους δουλεύουν τα πράγματα δεν είναι καλύτερα καθώς πολλοί το κάνουν σε συνθήκες εκβιασμού και εκμετάλλευσης υπό τη δαμόκλειο σπάθη της απόλυσης), ο δημόσιος πλούτος εκχωρείται άνευ όρων στους δανειστές ενώ παράλληλα έχει διαλυθεί η κοινωνική ισορροπία, καθώς πια ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας ζει κάτω απ’ το όριο της φτώχειας. Η Ελλάδα έχει βρεθεί με μια διαλυμένη και εξαρτημένη οικονομία, με αποσαρθρωμένο βιομηχανικό και παραγωγικό ιστό, με την θηλιά του χρέους και του ευρώ να μπλοκάρει οποιαδήποτε συζήτηση διεξόδου, να είναι το «πρεζάκι» της ΕΕ και του ΔΝΤ εξαρτώντας την οικονομική της βιωσιμότητα από τα φιλελληνικά έντοκα δάνειά τους, μεταμορφωμένη σε μια μεταμοντέρνα τριτοκοσμική αποικία των ξένων συμφερόντων, σε πλήρη ευθυγράμμιση με τα συμφέροντα και των ντόπιων αρπακτικών, οι οποίοι θυσίασαν στο βωμό του κέρδους κάθε έννοια δικαιώματος, δημοκρατίας, εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας, επιλέγοντας τον δρόμο της υποτέλειας και της εξαθλίωσης για τον λαό.

Απ’ την άλλη βλέπουμε μια Ευρώπη να ξυπνάει από το όνειρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να βρίσκεται μπροστά σε μια σειρά από προβλήματα από τα τεράστια δημόσια χρέη μέχρι την άνοδο της ακροδεξιάς, που καθιστούν πια υπαρκτή την συζήτηση για την επιβίωση ή όχι της ευρωζώνης ή και της ΕΕ.  Βλέπουμε το τρίο των πάλαι πότε υπερδυνάμεων: ΗΠΑ-Ευρώπη-Ιαπωνία να απειλείται από νέες δυνάμεις όπως η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία και η Βραζιλία (Β
RIC).  Βλέπουμε όλο και περισσότερες χώρες να κηρύττουν ανυπακοή στις αγορές και στο υπερεθνικό στάτους κβο: από τη Βενεζουέλα, τον Ισημερινό και τη Βολιβία μέχρι την Αργεντινή. Βλέπουμε επίσης φονταμελιστικές χώρες όπως το Πακιστάν και το Ιράν και ολοκληρωτικές όπως η Β. Κορέα να αναπτύσσουν και αυτές πυρηνική τεχνολογία. Βλέπουμε έναν κόσμο που παρά την εκρηκτική άνοδο της τεχνολογίας εξακολουθεί να πεινάει και να εξαθλιώνεται.  Πράγματι όμως τέτοιοι καιροί είναι ενδιαφέροντες. Εκείνοι που ο πολιτικός χρόνος συμπυκνώνεται, τα γεγονότα τρέχουν, και αποτυπώνονται με τόνους μελάνι στα βιβλία της ιστορίας. Το σήμερα λοιπόν ανήκει σε τέτοιες περιπτώσεις. Είναι συνάμα
δυσβάστακτο μα και ενδιαφέρον.

Τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε ελληνικό επίπεδο. Ενδεικτικά:

-Βιώσαμε πρώτα απ’ όλα την αραβική άνοιξη. Πρόκειται για τη μαζική λαϊκή αντίδραση απέναντι σε δικτατορικά καθεστώτα της
Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, αλλού με επιτυχία και νέες εξελίξεις (Τυνησία, Αίγυπτος) κι αλλού όχι (Συρία, Μπαχρέιν, Υεμένη, Αλγερία, Ιορδανία, Ομάν, Λιβύη). Χαρακτηριστικό των κινημάτων που εκδηλώθηκαν ήταν η χρήση των κοινωνικών δικτύων και του ίντερνετ.
Ζήσαμε επίσης τα γεγονότα στην Αίγυπτο και στην πλατεία Ταχρίρ, όπου πολλές εκατοντάδες έχουν χάσει τη ζωή τους από την καταστολή των διαδηλώσεων. Το κίνημα των πλατειών πέρασε και σε πολλές άλλες χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Χιλιάδες άνθρωποι γέμισαν τις πλατείες των πόλεων για 1,5 μήνα ζητώντας επιτακτικά κοινωνική δικαιοσύνη και δημοκρατία και απαξιώνοντας το χρεοκοπημένο πολιτικό σύστημα, δίχως να οργανώνονται από κάποιον πολιτικό φορέα. Άνθρωποι πράγματι αγανακτισμένοι, που πολλοί απ’ αυτούς δεν
είχαν ξανασυμμετάσχει σε διαμαρτυρία.  -Με το σύνθημα  «Όπως τα αδέλφια μας στις Αίγυπτο, Ελλάδα, Ισπανία και Ισλανδία, σκοπεύουμε να χρησιμοποιήσουμε την τακτική μαζικών καταλήψεων της Αραβικής Άνοιξης για να αποκαταστήσουμε τη δημοκρατία στην Αμερική... Είμαστε το 99%, που δεν ανεχόμαστε πια την απληστία και διαφθορά του 1%», την σκυτάλη παίρνουν οι ΗΠΑ, το κέντρο του σύγχρονου καπιταλισμού, με το ξέσπασμα του κινήματος Occupy Wall street ,που εκδηλώθηκε και σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία και η Βρετανία.


-Γνωρίσαμε τους
Anonymous και το Wikileaks. Το διαδικτυακό τρόπο αντίδρασης στο σύστημα με όπλα τη διαδικτυακή δράση και την πληροφόρηση αντίστοιχα. Είδαμε πως κολοσσοί σαν τη Microsoft ή τη CIA είναι αρκετά ευάλωτοι για έναν χάκερ κι απ’ την άλλη επιβεβαιώθηκαν με ντοκουμέντα πληροφορίες που μέχρι πρότινος αποτελούσαν από απλές εικασίες έως θεωρίες συνομωσίας.
-Είδαμε τέλος, μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις τόσο στον ευρωπαϊκό νότο γενικά όσο και στην Ελλάδα τον Ιούλιο, τον Οκτώβρη(παρελάσεις) και το Φεβρουάριο, όταν περίπου ένα εκατομμύριο κόσμος στην Ελλάδα κατέβηκε στους δρόμους και δήλωσε την αντίθεσή του στην πολιτική της λιτότητας


Η νεολαία δεν ήταν απούσα από τους αγώνες αυτούς: στις ΗΠΑ, οι νέοι κυρίως άνθρωποι που στελεχώνουν το
Occupy, διαμαρτύρονται για την προφανή αδικία που βιώνουν, για τα δισεκατομμύρια που δωρίζονται στο χρηματοπιστωτικό τομέα και για την άδικη φορολογική επιβάρυνση των λαϊκών στρωμάτων, δεχόμενοι συστηματικά επίσης δυσανάλογα μεγάλη καταστολή, ενώ σε Αγγλία, Ιταλία, Καναδά, Χιλή (αλλά και Ελλάδα, με το κίνημα του Σεπτέμβρη), η σπουδάζουσα νεολαία βγήκε στο δρόμο, ζητώντας ουσιαστικά ίσες ευκαιρίες στην παιδεία και φέρονταν κατά της τακτικής των διδάκτρων. Χιλιάδες λοιπόν νέοι και παρά τη συστηματική προπαγάνδα ορισμένων χώρων κράτησαν επί μήνες κλειστές τις σχολές τους, βγήκαν στο δρόμο, αγωνίστηκαν, προσπαθώντας να αντιδράσουν με το δικό τους τρόπο σε αυτά που συμβαίνουν γύρω τους.

Όλα αυτά είναι τα θετικά στίγματα των ενδιαφερόντων καιρών που διαβιούμε. Σηματοδοτούν, αν μη τι άλλο, το ξέσπασμα παγκοσμίως ενός ριζοσπαστισμού, μιας ενδιάθετης κατάστασης για ρήξη και αλλαγή. Σηματοδοτούν την μαζική και παγκόσμια χρεοκοπία του καπιταλισμού σε παγκόσμιο επίπεδο και την δυνατότητα υπέρβασης του και χτισίματος ενός άλλου κόσμου.

Παγκόσμια,  παρόλα αυτά, αυτό που διαφαίνεται, ενώ πλήρως το σύστημα του καπιταλισμού καταρρέει και χρεοκοπεί στους λαούς, δεν υπάρχει ένας άλλος πόλος, ένα άλλο ηγεμονικό σχέδιο, που να σηκώσει την αντιπαράθεση, να προβάλλει έναν άλλο κόσμο και να σηκώσει την ανθρωπότητα σε νέα ύψη, που να μετασχηματίσει την οργή αυτή των λαών σε κινητήριο δύναμη για την διαγραφή μιας εναλλακτικής πορείας. Υπάρχει, δηλαδή, μία κρίση αντιπροσώπευσης, και ειδικότερα, κρίση αριστερής/κομμουνιστικής πολιτικής, που θα μπορούσε να αντιστρέψει τα αδιέξοδα και να απαντήσει στα διλήμματα και την εξαθλίωση. Ζητούμενο λοιπόν, για κάθε πολιτικό σχηματισμό είναι η πολιτική έκφραση αυτής της αναταραχής, η συγκρότηση τόσο ενός μεταβατικού και προοδευτικού προγράμματος διεξόδου από την κρίση όσο και ενός πολιτικού υποκειμένου που να συσπειρώσει, να συντονίσει, να απελευθερώσει δυνάμεις στην κατεύθυνση της αλλαγής, του άλλου κόσμου, του σοσιαλισμού.

Σήμερα, στην Ελλάδα, τον αδύναμο κρίκο του ευρωενωσιακού όσο και παγκόσμιου καπιταλιστικού οικοδομήματος, ζει, επιβιώνει, προβληματίζεται, μετασχηματίζεται, δοκιμάζει, δρα, «απασφαλίζεται» μια βραδυφλεγής βόμβα: η νεολαία. Η νεολαία, που βιώνει τα αδιέξοδα, την απόρριψη, την αβεβαιότητα αλλά και φέρει την ελπίδα, το ψάξιμο, την δίψα για αλλαγή. Την νεολαία, που θα ζήσει χειρότερα από την προηγούμενη γενιά, που βιώνει στο πετσί της τα αδιέξοδα, που δεν μορφώνεται αλλά συσσωρεύει πληροφορίες, που αποτελεί το ζωντανό πειραματόζωο για τις αλλαγές στην εργασία. Μια νεολαία που κοινό χαρακτηριστικό της έχει το «μη-μέλλον» στην χώρα, αυτό της αβεβαιότητας και της ανεργίας, της δουλειάς με 400 ευρώ ή της μετανάστευσης.
Μέσα σε αυτήν την νεολαία της σύγχυσης και των πολλών ταχυτήτων, υπάρχει μια τάση ανησυχίας, που ψάχνει απαντήσεις, προοπτική, διέξοδο, που δεν βολεύεται στα υπαρκτά, που ψάχνει απεγνωσμένα τρόπο να εκφραστεί. Συνεχώς, η πολιτική επιστρέφει όλο και περισσότερο στις συζητήσεις της  νεολαίας, καθώς τα ερωτήματα  και τα διλήμματα πλέον έχουν βαθύνει και ζητούν απάντηση : «Υπάρχει λύση;  Μπορούμε να νικήσουμε; Ποιος ο δικός μου ρόλος σε αυτό;» .  Επιστρέφει η πολιτική συζήτηση στην νεολαία μέσω ενός εκκωφαντικού κενού, κενού πολιτικής έκφρασης , κενού απάντησης στην χρεοκοπία και την διαγραφή του μέλλοντος μιας ολόκληρης γενιάς. Αυτό το κενό καλούνται, στο κομμάτι τουλάχιστον της σπουδάζουσας νεολαίας, να καλύψουν οι πολιτικές δυνάμεις του φοιτητικού κινήματος. Μιλάμε για τις δυνάμεις του φοιτητικού κινήματος, που θα μπορούσαν να χτίσουν ένα φρέσκο ρεύμα ελπίδας στην νεολαία, να δώσουν μια κατεύθυνση στον αγώνα, να συσπειρώσουν και, να οικοδομήσουν μια άλλη αντίληψη στην νεολαία, ότι το μέλλον θα κερδηθεί μόνο με την ανατροπή αυτής της πολιτικής εξουσίας και δεν χαρίζεται αμαχητί!

Κυρίως, λοιπόν, αναφερόμαστε στις δυνάμεις της φοιτητικής Αριστεράς. Το ζήτημα του γιατί αυτή η δύναμη δεν μπόρεσε να εκφράσει, να συσπειρώσει, να προχωρήσει την κουβέντα και την σκέψη, να συνεισφέρει στην οικοδόμηση ενός πολιτικού και κοινωνικού μετώπου διεξόδου της χώρας, είναι κυρίως πολιτικό: δεν εκφώνησε αυτό το πολιτικό σχέδιο που θα μπορούσε να πείσει ότι μπορεί να πετύχει, απαντώντας στους βασικούς προβληματισμούς του καθενός. Προφανώς, εδώ δεν απαιτούμε κάποια φαεινή, κάποια έτοιμη και τέλεια πλατφόρμα που μας έπεσε από τον ουρανό. Ωστόσο, υπάρχουν κατευθύνσεις που θα μπορούσαν να δοθούν στην φοιτητική νεολαία, «μπούσουλες», που θα μπορούσαν να μετατρέψουν το φοιτητικό κίνημα σε μια δύναμη κρούσης του λαϊκού κινήματος. Παρόλα αυτά, η φοιτητική αριστερά δεν τόλμησε να ανοίξει μια συνολική κουβέντα, περιορίστηκε στον συνδικαλισμό και τα «της παιδείας»,  είτε πρόβαλε μαζικά την κομματική  περιχαράκωση, την αναπαραγωγή, την επιβίωση ως πρώτο καθήκον.

Η αριστερά (όχι μόνο η φοιτητική) πρέπει να υπερβεί εαυτόν, να ξεπεράσει στεγανά και αντιλήψεις, να βγάλει τα γυαλιά των κινητοποιήσεων για το άρθρο 16 το 2006-07, να οικοδομήσει ένα πραγματικό μέτωπο στην νεολαία, ένα διακριτό ρεύμα, που θα βασίζεται σε ένα συνεκτικό πρόγραμμα διεξόδου της χώρας, ένα ρεύμα που θα έρχεται σε αντιπαράθεση με τον χρεωκοπημένο ευρωπαϊσμό και τα διλήμματα που θέτει, που θα απαντά στις ανησυχίες, που θα διαγράφει ρεαλιστικά την δυνατότητα ανεξάρτητης και παραγωγικής πορείας της χώρας, χωρίς τα δεσμά των δανειστών και των ευρωπαίων εταίρων, που θα μιλήσει  για την εξαθλίωση που έρχεται, που θα του πει «ή θα πεινάσεις για να τρώνε οι άλλοι ή για να φάνε τα παιδιά σου», που θα δώσει ξανά όραμα και ελπίδα στην νεολαία και τον λαό.

Ένα ρεύμα που θα θέσει ως προμετωπίδα τον πολιτικό αγώνα, την αντίληψη ότι χωρίς ανατροπή της πολιτικής εξουσίας δεν μπορεί να υπάρξει καμία αλλαγή ούτε στην χώρα, ούτε στο πανεπιστήμιο, ούτε στην νεολαία.

 Ένα ρεύμα στην νεολαία που θα μιλά για την ανάγκη οικοδόμησης ενός πολιτικού και κοινωνικού μετώπου για την διέξοδο της χώρας, με ραχοκοκαλιά τη νέα γενιά και καταλυτικό ρόλο στην οργάνωση και την δράση του λαϊκού κινήματος και στους αγώνες για την ανατροπή του καθεστώτος τρόικας-ΕΕ-ΔΝΤ, την διαγραφή του χρέους, την ανεξάρτητη οικονομική πολιτική της χώρας, την ρήξη με την ΕΕ, την παραγωγική ανασυγκρότηση και την διεκδίκηση μιας άλλης θέσης της χώρας στο διεθνές στερέωμα. Για να τα κάνει όλα αυτά η αριστερά, απαραίτητο στοιχείο είναι η ανασύνθεση της πάνω στα ερωτήματα της καθημερινότητας της κρίσης και της χρεοκοπίας, με βάση το σήμερα και την πραγματικότητα, με μια ειλικρινή ενωτική διάθεση. Να αγωνιστεί  για να σπάσουν οι βεβαιότητες και οι μύθοι, για να δείξει ότι υπάρχει ελπίδα, υπάρχει άλλος δρόμος: αυτός του παρατεταμμένου και μαζικού λαϊκού αγώνα, με ένα πλατύ μέτωπο που θα έχει μπροστάρη και ψυχή την νεολαία, που θα χτίσει μια χώρα ελεύθερη, από χρέη και αγορές, ανεξάρτητη, από ξένους και ντόπιους παράγοντες, λαοκρατούμενη, με τον λαό να δίνει ένα πραγματικό μήνυμα αλληλεγγύης, δημοκρατίας, οικοδόμησης ενός άλλου κόσμου, έξω από τα αδιέξοδα του καπιταλισμού.
Θα μεταφερθείτε στη νέα σελίδα σε

Δευτερόλεπτα
Από το Blogger.

Θεματικές:

___________________

___________________

___________________

___________________

___________________

___________________

___________________