Τρίτη 3 Ιουνίου 2014
Ελληνικό Πανεπιστήμιο ΑΕ: οι 4 πληγές της τριτοβάθμιας της κρίσης. Του Δημήτρη Μανωλίδη
9:27 π.μ.
Η κατάσταση στα ελληνικά
πανεπιστήμια δεν διαφέρει πολύ από
εκείνη στην ελληνική κοινωνία εν γένει.
Προφανώς αυτό δεν συμβαίνει συμπτωματικά,
παρά οφείλεται στην άρρηκτη σύνδεση
μεταξύ τους. Τα συνολικά προβλήματα
εξειδικεύονται με πολύ συγκεκριμένο
τρόπο στο μικρόκοσμο του πανεπιστημίου:
υποχρηματοδότηση, εμπορευματοποίηση,
υποβάθμιση δομών, σπουδών και πτυχίων,
εντατικοποίηση και «σχολειοποίηση»
συναπαρτίζουν μια μεγάλη λίστα που το
νόημά της μπορεί να συνοψισθεί σε μια
φράση: η δημόσια δωρεάν παιδεία μας
τελείωσε. Τα τελευταία τείνουν να
διαμορφώσουν ένα πανεπιστήμιο άρδην
διαφορετικό από εκείνο που ξέρουμε και
φυσικά από εκείνο που θέλουμε.
1. Υποχρηματοδότηση.
Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Ήδη από τα χρόνια προ κρίσης τα χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού που προορίζονταν για την παιδεία και δη την τριτοβάθμια εκπαίδευση ήταν λιγοστά. Αυτό φυσικά στα χρόνια του μνημονίου επιδεινώθηκε. Παράλληλα, με το PSI τα αποθεματικά πολλών Ιδρυμάτων μειώθηκαν ή εξαφανίστηκαν, με το κούρεμα των ομολόγων που κατήχαν. Αυτό συνεπάγεται ότι υπηρεσίες που θεωρούνταν αυτονόητες, από στέγη και τροφή έως παροχές απαραίτητες για τη διεκπεραίωση των σπουδών (πχ συγγράμματα) δεν μπορούν να προσφέρονται από το κράτος ούτε δωρεάν ούτε σε όλους ούτε βέβαια στο βαθμό που θα πρεπε. Έτσι λοιπόν τα δωρεάν συγγράμματα που δικαιούνται οι φοιτητές χρόνο με το χρόνο λιγοστεύουν ενώ Εστίες και Λέσχες είτε κλείνουν είτε εισάγουν αντίτιμο. Κι αν για κάποιους αυτά δεν σημαίνουν κάτι, αναμφίβολα αυτό δεν ισχύει για όλους στην Ελλάδα του μνημονίου, της φτώχειας και της ανεργίας.
Η υποχρηματοδότηση μεταφράζεται με τον ουσιαστικό περιορισμό της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πολύ απλά όσοι μπορούν να πληρώσουν για σπουδές (διαμονή, τροφή, υλικό) τις διεκπεραιώνουν, οι υπόλοιποι μένουν ή πάνε σπίτια τους. Προκύπτει λοιπόν ένα μοντέλο παιδείας για λίγους κι εκλεκτούς.
Άλλο ένα σημαντικό αποτέλεσμα βέβαια είναι και το επίπεδο των σπουδών. Όταν δεν υπάρχουν χρήματα για να συντηρούνται και να ανανεώνονται οι υλικοτεχνικές υποδομές, όταν δεν υπάρχουν χρήματα για επαρκές προσωπικό καθαρισμού, φύλαξης και διοίκησης, όταν μειώνεται το διδακτικό προσωπικό (κατάργηση βαθμίδας λέκτορα, μείωση προσλήψεων), γίνεται αντιληπτό πως τόσο το ουσιαστικό επίπεδο του περιεχομένου των σπουδών, όσο και το τυπικό της αξίας του πτυχίου πλήττεται σοβαρά.
Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Ήδη από τα χρόνια προ κρίσης τα χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού που προορίζονταν για την παιδεία και δη την τριτοβάθμια εκπαίδευση ήταν λιγοστά. Αυτό φυσικά στα χρόνια του μνημονίου επιδεινώθηκε. Παράλληλα, με το PSI τα αποθεματικά πολλών Ιδρυμάτων μειώθηκαν ή εξαφανίστηκαν, με το κούρεμα των ομολόγων που κατήχαν. Αυτό συνεπάγεται ότι υπηρεσίες που θεωρούνταν αυτονόητες, από στέγη και τροφή έως παροχές απαραίτητες για τη διεκπεραίωση των σπουδών (πχ συγγράμματα) δεν μπορούν να προσφέρονται από το κράτος ούτε δωρεάν ούτε σε όλους ούτε βέβαια στο βαθμό που θα πρεπε. Έτσι λοιπόν τα δωρεάν συγγράμματα που δικαιούνται οι φοιτητές χρόνο με το χρόνο λιγοστεύουν ενώ Εστίες και Λέσχες είτε κλείνουν είτε εισάγουν αντίτιμο. Κι αν για κάποιους αυτά δεν σημαίνουν κάτι, αναμφίβολα αυτό δεν ισχύει για όλους στην Ελλάδα του μνημονίου, της φτώχειας και της ανεργίας.
Η υποχρηματοδότηση μεταφράζεται με τον ουσιαστικό περιορισμό της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πολύ απλά όσοι μπορούν να πληρώσουν για σπουδές (διαμονή, τροφή, υλικό) τις διεκπεραιώνουν, οι υπόλοιποι μένουν ή πάνε σπίτια τους. Προκύπτει λοιπόν ένα μοντέλο παιδείας για λίγους κι εκλεκτούς.
Άλλο ένα σημαντικό αποτέλεσμα βέβαια είναι και το επίπεδο των σπουδών. Όταν δεν υπάρχουν χρήματα για να συντηρούνται και να ανανεώνονται οι υλικοτεχνικές υποδομές, όταν δεν υπάρχουν χρήματα για επαρκές προσωπικό καθαρισμού, φύλαξης και διοίκησης, όταν μειώνεται το διδακτικό προσωπικό (κατάργηση βαθμίδας λέκτορα, μείωση προσλήψεων), γίνεται αντιληπτό πως τόσο το ουσιαστικό επίπεδο του περιεχομένου των σπουδών, όσο και το τυπικό της αξίας του πτυχίου πλήττεται σοβαρά.
2. Εμπορευματοποίηση.
Βασικός λόγος της υποχρηματοδότησης και της υποβάθμισης εν γένει είναι η περικοπή δαπανών και η λιτότητα, χάρις στην οποία καμωνόμαστε ακόμα τους ευρωπαίους και δεν πληγώνουμε τους δανειστές μας. Ο έτερος όμως βασικός λόγος είναι η τάση εμπορευματοποίησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με στόχο φυσικά την άντληση κέρδους από το καθετί αδιαφορώντας φυσικά για τις οικονομικές, κοινωνικές και εκπαιδευτικές επιπτώσεις. Aναμφίβολα η υποβάθμιση ρίχνει την τιμή των προς εκποίηση υπηρεσιών ή αντίστροφα όσο πιο απελπισμένο είναι το κάθε ίδρυμα τόσο πιο εύκολα θα ξεπουλιέται στις ορέξεις του κάθε ιδιώτη-"ευεργέτη". Φυσικά οι νεοφιλελεύθεροι μουτζαχεντίν δεν αποδέχονται αυτή τη σύνδεση υποβάθμισης και ξεπουλήματος, αλλά ο νοών νοείτω. “Αφού λοιπόν το κράτος δεν μπορεί να υποστηρίξει τις παροχές αυτές” ισχυρίζεται η κοινή δόξα “γιατί να μην το αναλάβει ένας ιδιώτης;”
Η εμπορευματοποίηση της τριτοβάθμειας συμβαίνει λοιπόν κυρίως σε δύο επίπεδα:
Α. Ιδιωτικοποίηση παροχών. Όσες παροχές δεν δίνονται ήδη από ιδιώτες (βλ συγγράμματα), θα δίνονται οσονούπω. Με την τροφοδοσία και την εστίαση να είναι πρώτες στη σειρά, ακόμα κι αν αυτό βγαίνει ασύμφορο τόσο για τους φοιτητές που θα πρέπει να πληρώνουν πλέον αντίτιμο όσο και για το δημόσιο. Κι αν κάποιοι υποστηρίζουν ότι λόγω του ιδιώτη θα βελτιωθεί η ποιότητα και θα μειωθεί η τιμή (λόγω ανταγωνισμού), πέρα απ την υπόδειξη της κοινής ποίρας που διαψεύδει και τα δύο, να έχουν υπόψη ότι οι ιδιώτες θα λειτουργούν μονοπωλιακά: με αποτέλεσμα να κάνουν ότι θέλουν τόσο με τις τιμές, όσο και με την ποιότητα.
Β. Ιδιωτική παιδεία. Κι ας τονίζει το σύνταγμα ότι “H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση “. Κι ας το καθιστά σαφές ότι “H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται. “. Η κυβέρνηση και οι εταίροι μας από την ΕΕ επιμένουν για ιδιωτική τριτοβάθμια εδώ και χρόνια και φαίνεται ότι τα καταφέρνουν. Πρώτα απ' όλα ισοπεδώνοντας τη δημόσια εκπαίδευση στρέφουν αυτόματα τον κόσμο στην ιδιωτική. Ενδεικτικό είναι ότι το ίδιο το Σχέδιο Αθηνά (για συγχωνεύσεις και καταργήσεις τμημάτων και σχολών) εκπονήθηκε από εταιρία που ανήκει στον όμιλο του ΙΕΚ ΑΚΜΗ, το οποίο είχε κάθε λόγο να βάλει το λιθαράκι του στην υποβάθμιση της δημόσιας τριτοβαθμιας.
Από την άλλη με το πολυνομοσχέδιο που πέρασε απ τη Βουλή την Άνοιξη του 2014, εξισώνονται απόλυτα με εκείνα του δημοσίου πανεπιστημίου, τόσο τα πτυχία όσο και οι μεταπτυχιακοί τίτλοι των κολλεγίων που συνεργάζονται με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Τί πιο δίκαιο να εξισώνεται ο φοιτητής που ξεσκίστηκε στις πανελλαδικές εξετάσεις με εκείνον που μπορεί να “αγοράσει” ένα πτυχίο;
3. “Σχολειοποίηση”
Την ίδια στιγμή ένα νέο
μοντέλο πανεπιστημίου εκδηλώνεται. Ένα
μοντέλο που θέλει το πανεπιστήμιο να
μοιάζει περισσότερο με Λύκειο και
λιγότερο με ακαδημαϊκό ίδρυμα. Εκφάνσεις
του είναι οι εξής...
Εντατικοποίηση: Θυμάστε τον αξέχαστο Θανάση Βέγγο που σε όλους τις ταινίες του συνεχώς έτρεχε νευρωτικά σαν να χε πάρει χάπια;
Ε κάπως έτσι φαντάζονται τον φοιτητή οι ιθύνοντες της εκπαίδευσης. Έναν φοιτητή που έχει υποχρεωτικές παρακολουθήσεις κι εργαστήρια, που το πρωί κάνει το βασικό μάθημα και το απόγευμα το φροντιστηριακό. Ένα φοιτητή που αναλαμβάνει δεκάδες εργασίες το εξάμηνο προκειμένου να περάσει κανα μάθημα. Ένα φοιτητή που εν ολίγοις τρέχει και δεν φτάνει... σαν το Βέγγο. Πού να βρεθεί μετά χρόνος για πολιτική, πού για πολιτισμό, πού για περισυλλογή, πού για συλλογικές διεκδικήσεις δικαιωμάτων απέναντι στο ζόφο των μνημονίων;
Παράλληλα με το σύστημα των πιστωτικών μονάδων, το φαινόμενο Βέγγος διαιωνίζεται καθώς ουσιαστικά το μέλλον αποτελεί ο νέος που θα κυνηγάει τη συγκομιδή όλο και περισσοτέρων από αυτές προκειμένου να γίνει πιο ανταγωνιστικός (φυσικά ως γνωστόν πέρα απ το προπτυχιακό, στα υπόλοιπα επίπεδα θα πρέπει να μπει το χέρι στην τσέπη).
Αποπολιτικοποίηση: Αν σε κάτι διαφέρει το πανεπιστήμιο από το σχολείο, είναι η πολιτική δραστηριοποίηση που για πολλούς αποτελούσε το alter ego της φοιτητικής ιδιότητας. Κι αυτό είναι κάτι παραπάνω από υγιές, νέοι άνθρωποι να προσπαθούν να καταπιαστούν με τα προβλήματα της κοινωνίας, της πόλης και της σχολής τους. Ξεχάστε τα αυτά, δεν χωράνε στο πανεπιστήμιο του 2014. Αυτό ξεκινάει με τη θεσμική έξωση των εκπροσώπων των φοιτητών από τα πανεπιστημιακά όργανα μέχρι τη φυσική εξαφάνιση (απαγορεύοντας τα τραπεζάκια, κατεβάζοντας αφίσες κλπ) κάθε ίχνους παρουσίας των οργανωμένων φοιτητικών συλλογικοτήτων. Το αστείο είναι ότι πάτημα στην κοινή γνώμη δίνει η χρόνια απεχθής συμπεριφορά της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ που τυχαίνει να είναι οι φοιτητικές εκφάνσεις των ίδιων κομμάτων που προωθούν την αποπολιτικοποίηση στα πανεπιστήμια.
Φυσικά ευθύνες φέρει και η αριστερά. Θα μπορούσα να κάνω ώρες αυτοκριτική αλλά θα αρκεστώ σε αυτό: η αποπολιτικοποίηση θα μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να είχε αποφευχθεί αν η αριστερά μπορούσε να ανταποκριθεί στα κελεύσματα των καιρών. Αν άφηνε το lifestyle, το μαγαζί και το συνδικαλισμό και γινόταν επιτέλους πολιτική και πρακτική, αν ήταν κοντά στον κόσμο και τα προβλήματά του. Αν άφηνε τα μέσα άλλων εποχών (που τα προβλήματα ήταν διαφορετικά) και λησμονούσε για λίγο τον κομματικό πατριωτισμό. Αν με άλλα λόγια προέκυπταν αξιόλογα/αξιόπιστα πολιτικά σχήματα, που ακριβώς θα πολιτικοποιούσαν και θα συγκροτούσαν τον κόσμο, η κατάσταση δεν θα ήταν τέτοια.
Από την άλλη πλέον δεν υπάρχει κι ο χρόνος για την ενασχόληση με την πολιτική και τα προβλήματα για δύο λόγους: γιατί οι περισσότεροι φοιτητές σπουδάζουν πλέον με το υστέρημα των γονιών τους οπότε δεν τους παίρνει να θυσιάσουν χρόνο από το διάβασμα. Και γιατί πλέον τα μαθήματα γίνονται πιο εντατικά από ποτέ.
Εντατικοποίηση: Θυμάστε τον αξέχαστο Θανάση Βέγγο που σε όλους τις ταινίες του συνεχώς έτρεχε νευρωτικά σαν να χε πάρει χάπια;
Ε κάπως έτσι φαντάζονται τον φοιτητή οι ιθύνοντες της εκπαίδευσης. Έναν φοιτητή που έχει υποχρεωτικές παρακολουθήσεις κι εργαστήρια, που το πρωί κάνει το βασικό μάθημα και το απόγευμα το φροντιστηριακό. Ένα φοιτητή που αναλαμβάνει δεκάδες εργασίες το εξάμηνο προκειμένου να περάσει κανα μάθημα. Ένα φοιτητή που εν ολίγοις τρέχει και δεν φτάνει... σαν το Βέγγο. Πού να βρεθεί μετά χρόνος για πολιτική, πού για πολιτισμό, πού για περισυλλογή, πού για συλλογικές διεκδικήσεις δικαιωμάτων απέναντι στο ζόφο των μνημονίων;
Παράλληλα με το σύστημα των πιστωτικών μονάδων, το φαινόμενο Βέγγος διαιωνίζεται καθώς ουσιαστικά το μέλλον αποτελεί ο νέος που θα κυνηγάει τη συγκομιδή όλο και περισσοτέρων από αυτές προκειμένου να γίνει πιο ανταγωνιστικός (φυσικά ως γνωστόν πέρα απ το προπτυχιακό, στα υπόλοιπα επίπεδα θα πρέπει να μπει το χέρι στην τσέπη).
Αποπολιτικοποίηση: Αν σε κάτι διαφέρει το πανεπιστήμιο από το σχολείο, είναι η πολιτική δραστηριοποίηση που για πολλούς αποτελούσε το alter ego της φοιτητικής ιδιότητας. Κι αυτό είναι κάτι παραπάνω από υγιές, νέοι άνθρωποι να προσπαθούν να καταπιαστούν με τα προβλήματα της κοινωνίας, της πόλης και της σχολής τους. Ξεχάστε τα αυτά, δεν χωράνε στο πανεπιστήμιο του 2014. Αυτό ξεκινάει με τη θεσμική έξωση των εκπροσώπων των φοιτητών από τα πανεπιστημιακά όργανα μέχρι τη φυσική εξαφάνιση (απαγορεύοντας τα τραπεζάκια, κατεβάζοντας αφίσες κλπ) κάθε ίχνους παρουσίας των οργανωμένων φοιτητικών συλλογικοτήτων. Το αστείο είναι ότι πάτημα στην κοινή γνώμη δίνει η χρόνια απεχθής συμπεριφορά της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ που τυχαίνει να είναι οι φοιτητικές εκφάνσεις των ίδιων κομμάτων που προωθούν την αποπολιτικοποίηση στα πανεπιστήμια.
Φυσικά ευθύνες φέρει και η αριστερά. Θα μπορούσα να κάνω ώρες αυτοκριτική αλλά θα αρκεστώ σε αυτό: η αποπολιτικοποίηση θα μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να είχε αποφευχθεί αν η αριστερά μπορούσε να ανταποκριθεί στα κελεύσματα των καιρών. Αν άφηνε το lifestyle, το μαγαζί και το συνδικαλισμό και γινόταν επιτέλους πολιτική και πρακτική, αν ήταν κοντά στον κόσμο και τα προβλήματά του. Αν άφηνε τα μέσα άλλων εποχών (που τα προβλήματα ήταν διαφορετικά) και λησμονούσε για λίγο τον κομματικό πατριωτισμό. Αν με άλλα λόγια προέκυπταν αξιόλογα/αξιόπιστα πολιτικά σχήματα, που ακριβώς θα πολιτικοποιούσαν και θα συγκροτούσαν τον κόσμο, η κατάσταση δεν θα ήταν τέτοια.
Από την άλλη πλέον δεν υπάρχει κι ο χρόνος για την ενασχόληση με την πολιτική και τα προβλήματα για δύο λόγους: γιατί οι περισσότεροι φοιτητές σπουδάζουν πλέον με το υστέρημα των γονιών τους οπότε δεν τους παίρνει να θυσιάσουν χρόνο από το διάβασμα. Και γιατί πλέον τα μαθήματα γίνονται πιο εντατικά από ποτέ.
Απονέκρωση: Αποτέλεσμα της υποβάθμισης, της εντατικοποίησης αλλά και της αποπολιτικοποίησης είναι η απονέκρωση των σχολών. Όπως το σχολείο άδειαζε μετά το τελευταίο κουδούνι, κάπως έτσι μοιάζουν κι εν έτει οι Σχολές, τις ώρες “μη-αιχμής”. Με άλλα λόγια ο φοιτητής δίνει το παρόν στο πανεπιστήμιο μονάχα για τις παρακολουθήσεις και φυσικά τις εξετάσεις. Αυτό σηματοδοτεί και μια άλλη “απονέκρωση”, εκείνη των φοιτητών, καθότι περιορίζει de facto το ρόλο του πανεπιστημίου σε μαθητικό-εξεταστικό κέντρο, κι έρχεται σε αντίθεση με το χαρακτήρα που είχε προοδευτικά αποκτήσει το πανεπιστήμιο: αυτόν των ενεργών κι ανήσυχων φοιτητών που καταπιάνονται με τον πολιτισμό, τη φιλοσοφία, τον αθλητισμό κλπ. Έτσι λοιπόν σήμερα οι ενεργοί φοιτητικοί σύλλογοι είναι η εξαίρεση στον κανόνα.
4. Σύνδεση με την “αγορά”: Ρεαλιστικά μιλώντας, πηγαίνουμε στο πανεπιστήμιο προκειμένου να αξιοποιήσουμε τις γνώσεις που θα αποκομίσουμε εκεί σε επαγγελματικό επίπεδο για βιοποριστικούς λόγους. Αυτό απέχει παρασάγκας από την καραμέλα που ακούμε την τελευταία δεκαετία από κυβερνήσεις, ευρωπαϊκές επιταγές, δημοσιολόγους και ΔΑΠ περί “σύνδεσης της εκπαίδευσης με την αγορά και τις ανάγκες της”. Πολύ απλά γιατί η αγορά δεν είναι κάτι γενικό, ουδέτερο κι αφηρημένο και κυρίως γιατί οι ανάγκες της δεν ταυτίζονται σε καμία περίπτωση με τις δικές μας ανάγκες (ως μελλοντικοί εργαζόμενοι). Για παράδειγμα ανάγκη της αγοράς αποτελεί η “εξειδίκευση” μέχρι κεραίας, η οποία θα σημάνει όμως και κατακερματισμό των εργασιακών δικαιωμάτων που θα συνεπάγεται ένα πτυχίο. Βλέπετε η αγορά χρειάζεται ημιμαθείς που για να βρουν δουλειά για το μόνο πράγμα που ξέρουν θα ζητάνε ψίχουλα. Χρειάζεται επίσης ευέλικτους ανθρώπους που δεν θα έχουν την τόσο παράλογη απαίτηση να έχουν ένα μόνο επάγγελμα στη ζωή τους, αλλά μέσω της “δια βίου μάθησης” (τί ωραίες φράσεις!) θα προσαρμόζονται στην εκάστοτε ζήτηση. Αυτό λοιπόν είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από την απαίτηση να έχουν τα όσα διδασκόμαστε έναν πρακτικό απόηχο.
Συν τοις άλλοις στόχος της ακαδημαϊκής μόρφωσης είναι η απόκτηση μιας πιο σφαιρικής γνώσης του εκάστοτε αντικειμένου σπουδής, κάτι που πέρα απ το ότι προσφέρει υπό όρους περισσότερα εργασιακά δικαιώματα, δύναται να οδηγήσει και σε μια ορθότερη (μεθοδολογικά κι όχι μόνο) αντιμετώπιση του κατά περίπτωση μερικού ζητήματος. Πέρα απ' όλα αυτά, επίδικο είναι μέσα από αυτά που μαθαίνουμε αλλά και βιώνουμε στο πανεπιστήμιο, είναι να βγούμε άνθρωποι. Ούτε παρτάκηδες καριερίστες, ούτε σύγχρονοι σκλάβοι.
Σύνοψη: Από
όλα
τα παραπάνω αναδεικνύεται ένα
πανεπιστήμιο που διέπεται από
κοινωνικοοικονομικές διακρίσεις, που
μόνο οι λίγοι-έχοντες μπορούν να σπουδάσουν. Ένα πανεπιστήμιο που
σηκώνει τείχη απέναντι στα χαμηλότερα στρώματα και την ίδια στιγμή
απαιτεί από τους φοιτούντες πλήρη προσήλωση κι αφοσίωση με ό,τι αυτό
συνεπάγεται. Και πιο είναι το κέρδος; μια ακόμα κορνίζα με πτυχίο σε ένα
άδειο γραφείο; ένας ακόμα πτυχιούχος στη γραμμή για το επίδομα
ανεργίας; ένας ακόμα νέος επιστήμονας στο δρόμο της μετανάστευσης;
Όλα αυτά επαληθεύουν την εκτίμηση ότι η νεολαία είναι ο νούμερο ένα πληττόμενος από την κρίση και τους έκτοτε πολιτικούς και οικονομικούς χειρισμούς. Και θα συνεχίσει να είναι και θα της αξίζει να είναι, αν δεν κάνει τίποτα γι' αυτό.
Όλα αυτά επαληθεύουν την εκτίμηση ότι η νεολαία είναι ο νούμερο ένα πληττόμενος από την κρίση και τους έκτοτε πολιτικούς και οικονομικούς χειρισμούς. Και θα συνεχίσει να είναι και θα της αξίζει να είναι, αν δεν κάνει τίποτα γι' αυτό.
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης
(Atom)
Από το Blogger.
Διαβάζουμε,,,
Αρχειοθήκη ιστολογίου
-
►
2013
(12)
- ► Σεπτεμβρίου (1)
- ► Ιανουαρίου (1)
-
►
2012
(19)
- ► Σεπτεμβρίου (3)
Θεματικές:
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου