πολιτική/κρίση

(Στο τέλος θα με κάνεις να νιώσω ότι είμαι ένα αντιδημοκρατικό γουρούνι, αλλά δεν πειράζει... :-Ρ )
Η πραγματικότητα κινείται μέσα σε αντιφάσεις, συνθέτοντας σε μια συνεχή ροή την μία τάση με την αντίρροπή της. Αντίστοιχα, η πιο ολοκληρωμένη κατανόηση της πραγματικότητας απαιτεί την ολόπλευρη ανάδειξη αυτών των αντιφάσεων, ώστε η υποτίμηση μιας τάσης χωρίς να κάνει καθόλου την εντύπωση που έχουμε αναληθή, μπορεί όμως να μας οδηγήσει σε συμπεράσματα που τα διαψεύδει ο ίδιος ο κόσμος γύρω μας. Κάποιος που πέφτει από μια γέφυρα φαίνεται να κάνει μια μοιραία βουτιά προς το κενό, και μόνο η αντίρροπη δύναμη του σκοινιού είναι αυτή που ξεχωρίζει την απόπειρα αυτοκτονίας από ένα ακραίο χόμπυ...
Στο άρθρο σου αναδεικνύεις αριστοτεχνικά και σε βάθος τη μία τάση της δημοκρατίας: αυτή που γεννιέται ως συνισταμένη των λαϊκών συμφερόντων και θέτει τις βάσεις για την εξυπηρέτησή τους. Πράγματι, η δημοκρατία δεν είναι τίποτά άλλο από το γνήσιο θρέμμα της ενστικτώδους ροπής των κατώτερων λαϊκών στρωμάτων να αντιταχθούν στην εκμετάλλευση που υφίστανται, ροπή που αποκρυσταλλώνεται τυπικά μέσα από τη συμμετοχή τους στην πολιτική εξουσία. Και μόνο αυτή συμμετοχή ή η επίφαση της συμμετοχής φέρνει τον λαό πιο κοντά στα κέντρα λήψης πολιτικών αποφάσεων διαπαιδαγωγώντας τον στην ενεργό πολιτική δράση, ακόμη και αν η δημοκρατία που του προσφέρεται είναι ακρωτηριασμένη. Όσο πιο ενεργός είναι αυτή η δράση, προσεγγίζοντας αμεσοδημοκρατικές δομές, τόσο πιο δύσκολο είναι να μην απομακρυνθούν οι πολίτες από τη λογική της ανάθεσης και να στηρίξουν μέτρα που ευτελίζουν το βιοτικό τους επίπεδο. Ειδικά σε μία εποχή που η οικονομική ανάκαμψη μέσα στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς αφήνει ελάχιστα περιθώρια για να ακολουθήσει άλλο δρόμο από τη συστηματική φτωχοποίηση των κατώτερων στρωμάτων και την μαζική ανεργία, η ενίσχυση της δημοκρατίας είναι μεγάλο βάρος και κίνδυνος για όσους εξαρτούν την κοινωνική τους ύπαρξη από αυτήν την οικονομική ανάκαμψη. Άρα, το αίτημα της δημοκρατίας καθίσταται άκρως προοδευτικό και αναπόσπαστο τμήμα ενός γνήσιου λαϊκού κινήματος. Απαραίτητο συμπλήρωμα της πολιτικής δημοκρατίας είναι η οικονομική - κοινωνική δημοκρατία που θα επιτρέψει στο λαό να στραφεί προς εκείνες τις οικονομικές επιλογές που θέτουν τις βάσεις για μια φιλολαϊκή πολιτική (κοινωνικοποίηση των μονοπωλημένων κλάδων της παραγωγής, κεντρικός σχεδιασμός της παραγωγής και της οικονομίας). Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι η Παρισινή Κομμούνα θεωρείται η πρώτη, όπως λες, επαναστατική δημοκρατία, μολονότι δεν πρόλαβε ποτέ να κάνει αυτές τις τομές στην οικονομία, ακριβώς επειδή οι δημοκρατικοί θεσμοί που γεννήθηκαν μέσα από τη συγκεκριμένη επανάσταση τραβούσαν με μεγαλύτερη δύναμη την εξουσία προς αυτήν την κατεύθυνση, ώστε να θεωρείται εξαιρετικά πιθανό ότι προς τα εκεί θα κινούνταν, αν είχε μεγαλύτερο χρόνο ζωής. Τέλος, στο βαθμό που καθετί νέο φέρει πάνω του περισσότερα ή λιγότερα στίγματα του παλιού, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι οι συγκεντρωτικές δομές ενός επαναστατικού υποκειμένου μπορούν να δυναμιτίσουν το εγχείρημα της κοινωνικής χειραφέτησης (ακόμη και με την παραδοχή ότι ο μπολσεβικισμός ήταν η μήτρα του μετέπειτα "σταλινισμού").

Μέχρι εδώ η ανάλυσή σου συσχετίζει με πληρότητα το θέμα της δημοκρατίας στην κοινωνία. Και όμως, την ίδια στιγμή δεν πρέπει καθόλου να ξεχνάμε ότι η δημοκρατία ενσωματώνει μέσα της και την ακριβώς αντίθετη τάση: αυτήν που απομακρύνει το λαό από την εξυπηρέτηση των αναγκών του! Κατ' αρχάς, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η δημοκρατία είναι και αυτή μία μορφή, ίσως η πιο εκλεπτυσμένη, του ίδιου και αυτού θεσμού, του κράτους. Επομένως, μένει ακόμα να προσδιοριστεί ποιος είναι αυτός που συγκεντρώνει αυξημένες πιθανότητες να αντιταχθεί στις πολιτικές αποφάσεις της εξουσίας, ώστε να επιβάλλεται η ύπαρξη του κράτους για τη συμμόρφωσή του με την εξουσία. Ακόμη και αν εξασφαλίσεις ότι η πολιτική βούληση εκφράζει τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού, μένει ανοιχτό το ζήτημα των κοινωνικών, οικονομικών και ιστορικών παραγόντων που διαμορφώνουν τη βούληση αυτής της συντριπτικής πλειοψηφίας.
Η σημερινή αστική κοινωνία, στηριζόμενη στην εμπορευματοποίηση της παραγωγής, αποξενώνει τον άνθρωπο από την κοινωνική της αποστολή, αντικαθιστά την ικανοποίηση των αναγκών της κοινωνίας με την ανταλλαγή και το κέρδος ως στόχο της ανθρώπινης εργασίας. Αυτή η αποξένωση αντανακλάται και στη συνείδηση των μελών της κοινωνίας που δυσκολεύονται να διακρίνουν τον κοινωνικό χαρακτήρα και της παραγωγής και συνακόλουθα τις κοινωνικές επιπτώσεις του κράτους και όλων των κοινωνικών θεσμών. Η αστική κοινωνία είναι μια αλλοτριωμένη κοινωνία, ο φτωχός λαός κάτω από το καθεστώς της κυρίαρχης προπαγάνδας και ιδεολογίας απομακρύνεται από τον προσδιορισμό των αιτιών της κοινωνικής και οικονομικής εξαθλίωσης που υφίσταται. Η βούλησή του τελεί σε διαλεκτική σχέση με τις υλικές συνθήκες ύπαρξής του, με αποτέλεσμα πολλές φορές να αφίσταται αισθητά από ένα κοινωνικό πρόγραμμα που μπορεί να βελτιώσει τη θέση του μέσα στην κοινωνία. Άρα, μπορεί κάλλιστα η βούληση της πλειοψηφίας να είναι χειραγωγούμενη, αλλοτριωμένη, ακόμη και μετά από μια πιθανή ανατροπή των αστικών σχέσεων παραγωγής. Πράγματι, η σημερινή επίφαση της δημοκρατίας αντικειμενικά είναι κάτι περισσότερο από την φεουδαρχική απολυταρχία, αλλά ταυτόχρονα μπορεί υποκειμενικά να καλλιεργεί συνειδήσεις που την θεοποιούν (ο λαός ως νομιμοποιητική βάση της εξουσίας σε "αντίθεση" με τον Θεό, χωρίς όμως περισσότερη ενασχόληση με τις κοινωνικές και οικονομικές διαιρέσεις αυτού του λαού) και αντιδρούν πιο έντονα στην υπέρβασή της. Την ίδια στιγμή που η κοινοβουλευτική δημοκρατία φέρνει τον λαό πιο κοντά στην εξουσία, την ίδια στιγμή του σκορπά ψευδαισθήσεις και αυταπάτες ότι αυτός την ασκεί, βυθίζοντάς τον στην αδράνεια για τις βαθύτερες αλλά αναγκαίες για την ικανοποίηση των αναγκών του κοινωνικοοικονομικές μεταβολές. Η τυπική δημοκρατία είναι κάτι πιο κοντά στην ουσιαστική, αλλά τελικά μπορεί να ευνοήσει περισσότερο και την οριστική απομάκρυνση από αυτήν, όπως ακριβώς αυτός που κάνει bungee jumping είναι πιο κοντά στο νερό, αλλά όσο τον κρατάει το σκοινί μπορούν κάλλιστα να τον τραβήξουν ξανά πάνω. Η συμμετοχή σε αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες καθόλου δεν εξαλείφει αυτόν τον κίνδυνο, αφού την ίδια στιγμή που ο πολίτης ασκείται στην ενεργό πολιτική δράση βαθαίνοντας τη συνείδησή του, την ίδια στιγμή μπορεί να εξιδανικεύσει τη διαδικασία πιστεύοντας ότι είναι ο μόνος καθοριστικός παράγοντας για τη διαμόρφωση της πολιτικής του βούλησης. Έτσι, ο μπολσεβικισμός μπορεί δίκαια να κατηγορείται ότι φέρει εν σπέρματι την "σταλινική" εξουσία, αλλά ταυτόχρονα είναι και ο μόνος που καταφερε ιστορικά να πραγματοποιήσει την κοινωνική ανατροπή που τα "δημοκρατικά" σοσιαλδημοκρατικά κόμματα (μεταξύ αυτών και το SPD της Ρόζας) πρόδωσαν με τον χειρότερο τρόπο. Η ίδια η Ρόζα από τον καιρό της κριτικής "στα οργανωτικά ζητήματα της ρωσικής σοσιαλδημοκρατίας" το 1904 μέχρι τον Σπάρτακο και τη Γερμανική Επανάσταση το 1919 έθεσε με την πράξη της σε νέα βάση πια το ζήτημα της δημοκρατίας στην οργάνωση του κόμματος.

Έτσι λοιπόν, το ζήτημα της οργάνωσης ενός αριστερού υποκειμένου δεν μπορεί να προσεγγιστεί απόλυτα και αφηρημένα παρά μόνο σε γενικές γραμμές. Κάθε συγκεκριμένη ιστορική εποχή επιτάσσει αντίθετα και συγκεκριμένη ανάλυση για τη "δοσολογία" στο κράμα συγκεντρωτισμού - δημοκρατίας που εφαρμόζεται ενδοοργανωτικά. Επομένως, ο ΣΥΡΙΖΑ του σήμερα, με τη δεδομένη λαϊκή και πολιτική απήχηση, λειτουργώντας σε μια πλατιά δημοκρατική βάση μπορεί πράγματι να επηρεάσει έντονα συντηρητικούς ψηφοφόρους του προς πιο αριστερές προτάσεις, ιδιαίτερα εφόσον οι αμεσοδημοκρατικές δομές θα ωθούν συνέχεια τη συνείδηση της βάσης να επεξεργαστεί και το παραμικρό πολιτικό ζήτημα. Την ίδια στιγμή όμως η μαζικότητα που απέκτησε ο ΣΥΡΙΖΑ συγκεντρώνει ανθρώπους με τα πρώτα ψήγματα αποδέσμευσης από τον δικομματισμό, δηλαδή ανθρώπους με έντονα αντιδραστικές ακόμη προτάσεις γύρω από τη συγκρότηση της οικονομίας και της κοινωνίας. Μέσα σε αυτές τις δομές πολύ περισσότερο αυτά τα στοιχεία είναι που μπορούν να βρουν μια λαβή για να τραβήξουν το ΣΥΡΙΖΑ από θέσεις που οι ίδιοι θεωρούν ήδη "ακραίες". Πράγματι το ιδανικό είναι η ταύτιση λαού με το πολιτικό υποκείμενο που εκφράζει τα συμφέροντά του. Μπορεί όμως να τείνει ως ιδανικό σχήμα σε δύο μορφές: είτε να φέρει ο λαός το πολιτικό υποκείμενο στα μέτρα του είτε να τραβήξει το πολιτικό υποκείμενο το λαό προς πιο προωθημένα αιτήματα. Η αμεσοδημοκρατική λειτουργία περισσότερο εξασφαλίζει την πρώτη μορφή. Όσο για τις ελίτ, αναγνωρίζω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να καμαρώνει ότι πάντα ήθελε να εκφράζει το λαό. Για αυτό ψήφισε και το Μάαστριχτ όταν κυριαρχούσε η ευρωπαϊκή φρενίτιδα, για αυτό αποκήρυξε το κομμουνιστικό κίνημα, όταν διεθνώς βρισκόταν στη χειρότερη στιγμή του, για αυτό στην αρχή ερμήνευε την κρίση ως κακή διαχειριστική επιλογή των προηγούμενων κυβερνήσεων μέχρι να καταλήξει ότι είναι δομικό πρόβλημα της ΕΕ... Πράγματι πράγματι, ο ΣΥΡΙΖΑ πάντα ταυτιζόταν με τον λαό και συγκεκριμένα με το πιο πίσω κομμάτι του, αυτό που αποτελούσε πάντα την ουρά του λαϊκού κινήματος...

συμφωνω με Νταφυ 100%..Δεν θα σχολιασω καν τα σχολια περι μπολσεβικων, ξερεις τν αποψη μου για την αστικη ιστοριογραφια.Θεωρω πολυ ιδεαλισμο παντως τις αποψεις περι του τι ειναι δημοκρατια κτλ..Η δημοκρατια ειναι ενα πολιτικο εποικοδομημα που ευνοει αρχουσες ταξεις παντοτε, ειτε την αρχαιοελληνικη αριστοκρατικη ειτε σημερα την αστικη. Στην πραγματικοτητα, κ ειδικα στις συνθηκες κρισεων, ποτε δν υπηρξε δημοκρατια. Αμα θελουμε να ορισουμε την δημοκρατια ως την εξουσια του λαου, αυτη δεν μπορει να υπαρξει οσο την κοινωνικη κ οικονομικη εξουσια εχουν συγκεκριμενες ταξεις. Αλλιως, θα λειτουργει απλα εν μεσω αντιφασεων κ τελικα θα καταργειται.
Η δημοκρατια δεν πρεπει να απονευρωνεται απο το ταξικο της πρισμα: στην πραγματικοτητα, κ η δικη σ αντιμετωπιση ντεκαφεινε ειναι! Δημοκρατια θα πει εξουσια του λαου, των φτωχων, του κοσμου της εργασιας, οχι λομπυ τοων κρατουντων με το αντιπροσωπευτικο εκτρωμα. Οσο δεν σπασουμε στο κεφαλι μας αυτες τις φενακες του αντιπαλου, θα χτυπαμε συνεχως τους εαυτους μας.
Προφανως, εχει νοημα σημερα η συζητηση για την δημοκρατια; Βεβαιως εχει, το ζητημα ειναι υπο πιο πρισμα: αν την αντιμετωπιζει κανεις ως το αναγκαιο βημα για την απελευθερωση λαικων δυναμεων στην κατευθυνση του αγωνα για κοινωνικη λευτερια κ οχι ως τον ιδεαλιστικο αυτοσκοπο οτι καπιταλιστες θα σε αφησουν να λειτουργεις κατα παραχωρηση κ δεν θα σε πατησουν με ολα τα μεσα τους, κρατικα, ιδιωτικα ( ΜΜΕ), παρακρατικα,μ στρατιωτικα. Η βια ειναι η μαμη της ιστοριας, οχι με την εννοια της σφαγης απαραιτητα, αλλα με την εννοια της ουσιαστικης ρηξης κ απονευρωσης. Σημερα στην Ελλαδα του 2012, μιλαμε με νεες κρισιακες συνθηκες κ κκαταστασεις, με μια παγκοσμια κατασταση περασματος σε εναν νεο μεσαιωνα ή ενα μεγαλο κοινωνικο προχωρημα. Το να λησμονουμε ιδεαλιστικους κευνσιανισμους του 80' δεν ταιριαζει γ μενα. Σημερα ο καπιταλισμος καταρρεει κ σ πλακωνει: η θα τον ριξεις, ή θα σε λιωσει.

Εκει πρεπει να εντασσεται ο αγωνας γ δημοκρατια: στο να υπαρχει το αναγκαιο χαλι για την στηριξη κ τ χτισιμο του μαζικου λαικου κινηματος. Δεν ειναι ο αυτοσκοπος, σκοπος ειναι ο συνεχης αγωνας γ απελευθερωση κοινωνικη του ανθρωπου κ καταργηση της εκμεταλλευσης.
Τελικα, η δημοκρατια ειναι παντα μια δικτατορια με συγκαλλυμενο προσωπο, γιατι ετσι η αρχουσα εκαστωτε ταξη εξασφαλιζει περισσοτερα κερδη: στην αρχαιοτητα, η αριστοκρατια η αρχουσα της Αθηνας αφηνε κατα περιοδους να λειτουργει η δημοκρατια, γιατι ως αδηφαγα αρχουσα ταξη ηθελε να κερδιζει κατω υπο οποιεσδηποτε συνθηκες. Ωστοσο, σε μετεχμιακες περιοδους ( Πχ πελοππονησιακος πολεμος- θεμα του επομενου ιστορικου κειμενου) οι αντιφασεις αυτου του πραγματος οδηγησαν σε τραγικα λαθη κ προδοσιες την αθηνα (αποπομπη αλκιβιαδη, λαθος τακτικη χειρισμοι κτλ) που κατεληξαν στην ηττα κ την απολυτη επικρατηση της σπαρτιατικης ολιγαρχιας. Αντιστοιχα, η σημερινη δικτατορια, οπως ελεγε ο Λεννιν, που λεει πολυ ενδιαφερον πραγματα επι του θεματος (κ θα αξιζε να ασχοληθεις κ με αυτον, περα απο τους αστους ιστοριογραφους!) λειτουργει ως η δικτατορια της αστικης ταξης. Το να λεμε οτι σ αυτην την κοινωνια ολοι εχουμε λογο κ δρουμε ισοτιμα κ εκφραζομαστε ισοτιμα ειναι ενα ψεμα που οποιος το πει δεν σεβεται τον εαυτο του. Τα οικονομικα συμφεροντα καθοριζουν το ποσο της δημοκρατιας που δικαιουσαι. Αυτα ειναι τα αξιακα κριτηρια του καπιταλισμου. Στην πραγματικοτητα, ο λαος σε ενα τετοιο συστημα ειναι παντα αποκομμενος απο την εξουσια, με την πραγματικη εννοια του ορου ( ελεγχος της οικονομιας κ τ πλουτου). Δεν μπορεις να παρεις την εξουσια με "δημοκρατικα" μεσα, αυτο οδηγει σε αντιφασεις ιστορικες, που ανεδειξε η μεγαλη ενσωματωση της αριστερας στην Ευρωπη το 80'-90' ( πχ Πασοκ στην ελλαδα). Η μονη δημοκρατια που μπορει να προσιδιαζει αυτο που εχεις σαν σχημα στο μυαλο σου, που ουδεποτε βεβαια εχει υπαρξει ιστορικα, περα απο την παρισινη κομμουνα, που χυθηκε κ εκει απειρο αιμα κ ηττηθηκε προφανως για δεν ειχε δομη, ηγεσια κ οργανωση στην παλη εναντια στον αντιπαλο ( βασικη κριτικη του Μαρξ για αυτο), ειναι αυτη που χαρακτηριζεται απο ενα συστημα με αλλα αξιακα κριτηρια, μ αλλη δομη εξουσιας, με τον λαο σε αναβαθμισμενη θεση. Γ μενα, αυτη ειναι μια λαικη δημοκρατια. Αυτο δεν ειναι βια σε μια μορφη, ο λαος να αποφασιζει ετσι, καταργωντας ισως συμφεροντα αλλων; Ναι, ειναι , γιαυτο λεγεται ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟΥ. Απο την δικτατορια της αστικης ταξης σε αυτη του προλεταριατου. Γιατι οταν το 1% του κοσμου κατεχει το 60% του παγκοσμιου πλουτου με τοση αδυφαγια, δεν μπορεις να πας να του ζητησεις να στο παραχωρησει: Καποιος θα χασει για να κερδισει καποιος αλλιως. Ετσι προχωρα η ιστορια, ετσι προχωρα η ανθρωποτητα, ετσι ολο κ περισσοτερη ανθρωποι αποκτουν προσβαση στ γνωση, στο φαι, στην ζωη, αυτο ονομαζουμε κοινωνικο προχωρημα, κ ερχεται με την βια, σε ολες της τις μορφες.
Κ ο αγωνας αυτος μονο απο εναν οργανωμενο στρατο εναντια στα πανισχυρα μεσα του αντιπαλου μπορει να νικηθει, ενος στρατου με οργανωση κ δομη, με ενιαια αξιολογικα κριτηρια κ επιστημονικες κ γνωσικες επεξεργασιες, με ενιαιοτητα στην κοσμοαντιληψη κ την σταση ζωης, εξω απο την σαπιλα του καπιταλισμου.

Η ανοργανωσια ΕΦΑΓΕ και την Ροζα, που τους φαγαν για πλακα οι σοσιαλδημοκρατες, κ την Κομμουνα, κ ποιους αλλους ακομα να πουμε, στην ατελειωτη ροη της ιστοριας; Αντιθετα, οι κακοι μπολσεβικοι εκαναν χιλιαδεςς προχωρηματα στην καθιερωση της δημοκρατιας με σοβιετ κ συνελευσεις κ εσωκομματικες εκολγες ( Ο Σταλιν ειχε παραιτηθει τρεις φορες απο την ηγεσια του κομματος κατα την εφαρμογη της Ν.Ε.Π κ 3 φορες το κομμα με εκλογες τον εφερε πισω. Την τριτη με εισηγηση του συντροφου...Τροτσκυ!).Τα εργοστασια λειτουργουσαν δημοκρατια, με την διαχειριση των εργατων. Στην Κινα του Μαο εγινε η μεγαλυτερη επανασταση ποτε εναντια στην κομματικη νομενκλατουρα, που την οργανωσε ο ιδιος ο Προεδρος, με κεντρικο συνθημα " Φωτια στα Επιτελεια", την πολιτιστικη επανασταση. Ολα αυτα δειχνουν, οτι σε μια αλλη κοινωνικη κατασταση, το ζητημα της δημοκρατιας τιθεται σε αλλη βαση, σαφως αναβαθμισμενο, φορτωμενο με νεες αντιθεσεις. Το να αντιμετωπιζουμε τοσο στατικα την κατασταση, ισχυριζομενοι οτι οι μπολσεβικοι(ουτε καν η νομενκλατουρα!) που εκαναν την μεγαλυτερη επανασταση στην ιστορια, που πηραν ενα κρατος τριτοκοσμικο φεουδαρχικο κ ταισαν τον λαο κ αντεξαν στην επιθεση 12 στρατων κ επειτα του ναζιστικου μισους, πατωντας παγκοσμια τον φασισμο, που ξεσκιζε αμερικανικα κωλαρακια στις Αρδενες την ιδια εποχη με την αντεπιθεση των γερμανων, ειναι τουλαχιστον ανιστορητο. Η κρισεις πανω σε ιστορικες καταστασεις θελουν πολυ ψαξιμο κ επιφυλακτικοτητα, δεν τις πεταμε ετσι, λες κ η πραγματικοτητα ειναι φλατ κ τα χουμε ολα λυγμενα, την στιγμη που υπαρχει μαλλον μια ασυννενοησια σε βασικο επιπεδο. Μητσος ο 3ος

Πάντα σύντομοι και περιεκτικοί. Κατ' αρχήν θέλετε να σουλουπώσετε αυτά που γράψατε και να μου τα δώσετε σε άρθρο γιατί όπως καταλαβαίνετε, ενώ είναι ενδιαφέρουσες απόψεις (αν και επιθετικές απέναντι στον συντάκτη), χάνουν πολύ επειδή βρίσκονται σε μορφή σχολίου και με απαντητικό χαρακτήρα.

1. Νταφ. θα επικεντρωθώ στο σημείο που κάνεις λόγο για το κατά πόσο οι αποφάσεις του λαού είναι ορθές όταν η συνείδησή του είναι αλλοτριωμένη λόγω των υλικών συνθηκών στο πλαίσιο των οποίων βιώνει. Κατ' αρχήν, εφόσον οι υλικές συνθήκες είναι εκείνες που διαμορφώνουν την ιδεολογία, το γεγονός πως η οικονομική δημοκρατία είναι όρος εκ των ουκ άνευ για την έλευση μιας αληθινής πολιτικής δημοκρατίας λύνει το πρόβλημα. Όμως ακόμα κι αν αυτό είναι λάθος διερωτώμαι ποιος και με ποια κριτήρια μπορεί να κρίνει αν πότε ο λαός είναι αλλοτριωμένος και πότε όχι, ή ποια κατεύθυνση είναι λάθος και ποια σωστή κλπ κλπ. Αυτοδιαθεση σημαίνει κάνω αυτό που θέλω, ακόμα κι αν μετά πληρώνω τις συνέπειες. Διαφορετικά αυτό που λες μοιάζει με αυτό που ισχύει σήμερα: είσαι ελεύθερος να αποφασίσεις, υπό την προϋπόθεση να αποφασίσεις "σωστα". Επίσης όσον αφορά στο κράτος, ως θεσμό και μορφή οργάνωση γενικά κι αόριστα, ξέρεις την άποψη μου: ότι πρόκειται δηλαδή για κάτι "άχρωμο" το οποίο αποκτά το χρώμα του κοινωνικά ισχυρότερου εντός του. Δεν είναι δηλαδή αυτόματα κακό, γίνεται κακό εξαιτίας των "υλικών συνθηκών". Επομένως νομίζω πως είναι λαθος να το καταδικάζουμε όπως και να χει και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.

2. Μήτσο, θα αναγκαστώ να ξανατονίσω πως η άμεση δημοκρατία για την οποία γίνεται λόγος προϋποθέτει την οικονομική δημοκρατία: δηλαδή ο "δήμος" να ελέγχει την οικονομία με τον πλέον προφανή τρόπο, την κοινωνική ιδιοκτησία και τον κοινωνικό έλεγχο των οικονομικών πόρων και αξόνων. Αυτό νομίζω γενικά δεν διαφέρει από αυτά που πιστέυεις (άλλωστε ο Μαρξ ανέφερε τη δικτατορία του προλεταριάτου και ως δημοκρατία του προλεταριάτου). Επίσης δεν θεωρώ συνεπές από άποψη διαλεκτικής να τονίζεις πως η δημοκρατία ήταν ΠΑΝΤΑ ένα όχημα των συμφερόντων της αστικής τάξης. Ούτε μπορώ να καταλάβω γιατί τα αιτήματα για άμεση δημοκρατία όπως περιγράφονται στο άρθρο σου φαίνονται ως ιδεαλιστικός αυτοσκοπος.

Καταρχας, δεν υπαρχει ο ορος οικονομικη δημοκρατια...Τετοια σκευασματα που τα βρισκεις βρε παιδι μ?? Ο λαος για να παρει τον ελεγχο της παραγωγης, συγκεκριμενοι δρομοι υπαρχουν... Δεν μπορει να παρθει με μεσα που λειτουργουν κατα παραχωρηση του αντιπαλου. Αρα, ουσιαστικα, εσυ φτανεις μαλλον σε μια αντιφαση: αυτο που λες οικονομικη δημοκρατια, που δεν υφισταται ως εννοια, γιατι δεν μπορει να υπαρξει σε μια ταξικη κοινωνια αντιτιθεμενων κ αλληλοσυγκρουομενων συμφεροντων, εγω θα το πω κοινωνικοποιηση των μεσων παραγωγης, μονο με επαναστατικες μορφες αγωνα μπορει να γινει. Οι υπολοιποι δρομοι μονο επικουρικο ρολο μπορουν να παιξουν. Αυτο βεβαια σε μια μακροπεριοδο ετσι, δεν σημαινει οτι αποτασσουμε την πολιτικη, αλλα το ακριβως αντιθετο: κανουμε πολιτικη για να χτισουμε αγωνιστικες λαικες συνειδησεις που θα ολοκληρωσουν το επαναστατικο εργο της κοινωνικης απελευθερωσης. Το να πεις οτι με κοινοβουλευτικα ή δεν ξερω γω τι μεσα θα αρπαξεις τον ΠΥΡΗΝΑ της εξουσιας του αντιπαλου, κ οχι καποια στοιχεια που θα σου δωσουν προβαδισμαα στην οικοδομηση του λαικου κινηματος, ειναι ιστορικα ασυνεπες κ πραγματικα ανεφικτο, αν τουλαχιστον θελουμε να δουμε πως προχωρα η πραγματικοτητα κ πως γινονται οι πραγματικες αλλαγες.
Επειτα προφανως η δημοκρατια, ως στοιχειο του πολιτικου εποικοδομηματος, παντα λειτουργουσε κατα παραχωρηση αυτου, ο οποιος λογω της κατοχης των οικονομικων μεσων, καθοριζει την οργανωση της κοινωνιας κ αρα κ την πολιτικη κ πολιτειακη της οργανωση, για να εξυπηρετει τα συμφεροντα του. Αυτο δεν σημαινει οτι κεντρικο ρολο δεν παιζουν κ οι αγωνες των λαων σ αυτο. Αυτο ομως ειναι μιλια μακρυα με το να χαρακτηρισουμε αυτο το πραγμα που εχμ στο μυαλο μας ως δημοκρατια (ειτε αμεση ειτε εμμεση) ως μια πραγματικη λαικη εξουσια κ δρομο για την κοινωνικη απελευθερωση του ανθρωπου κ την καταργηση της εκμεταλλευσης. Απλα, στην πορεια της ιστοριας, καποια κομματια αρχουσων ταξεων που ηθελαν να κερδιζουν υπο οποιεσδηποτε συνθηκες, επετρεψαν αυτην την αντιφατικοτητα γτ εφερνε προσοδοφορα κερδη. Γτ εχουμε καμμια εντυπωση οτι οι αρχουσες ταξεις ειχαν ποτε μακροχρονο σχεδιο, περα απο την κερδοφορια τους κ την εξυπηρετηση του κοινωνικου τους ρολου, που ηταν το ξεζουμισμα των φτωχων?
Το αιτημα για δημοκρατια ειναι ιδεαλιστικος αυτοσκοπος, οταν λογιζεται ξεκομμενα απο την ανατροπη των κοινωνικων και ταξικων συσχετισμων, γιατι σε μια κοινωνια ταξικηων συμφεροντων, συγκρουσεων, ανταγωνισμου κτλ, δεν μπορει να υπαρξει δημοκρατια, ειναι αντιφατικο απλα: αυτοι που εχουν τα μεσα κ καθοριζουν την κοινωνικη ροη κ την πολιτικη ζωη, θα θετουν πλαισια, που οταν ξεπερνιουνται θα βγαινουν ειτε με τα δορια κ τις ασπιδες ειτε με τα καλασνικωφ, τα ΜΜΕ, τους μπατσους, τους μαφιοζους κτλ... Κ οσο για τον ορο οικονομικη δημοκρατια, σ ειπα κ πιο πανω οτι αυτος ο ατυχης ορος που θυμιζει πολυ Σταματη κ μεταμοντερνισμο, δεν υφισταται στην πραγματικοτητα παρα μονο ως δογματικο σχημα, γιατι σε ταξικες κοινωνιες εξουσιας κ εκμεταλλευσης, δεν μπορει να υπαρξει δημοκρατια, ουτε οικονομικη ουτε πολιτικη ουτε τπτ. Μονο στο πλαισιο του αγωνα για ανατροπη των συσχετισμων, για αναδειξη των λαων στο προσκηνιο, για αρπαγη της εξουσιας απο τον καπιταλισμο κ ανατροπη, για το χτισιμο ενος κοσμου διαφορετικου, κομμουνιστικου, χωρις εξουσια, κοινωνικα λευτερου, με την κοινωνια στο τιμονι της εξελιξης, μπορουμε να μιλαμε για πραγματικη, αυθεντικη κ αμεση δημοκρατια. Το ζητουμενο βεβαια ειναι πως θα φτασουμε εκει. Αλλα αμα μπουμε σε πολλες λεπτομερειες, νομιζω κ λαθος επιστημονικα θα καταληξουμε, γτ η πραγματικοτητα δεν ειναι ασκησεις επι χαρτου κ θα καταληξουμε σαν κατι γερους δογματιστες που αλληλοκραζονται για ζητηματα που στον κοσμο δεν εχουν ιδιαιτερο νοημα...Απο επιστημη κ πολιτικη γινεται δογματισμος...

Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

Και μια ενσταση ως προς αυτο που ειπες στον Νταφ, μικρο πραγμα: το κρατος δεν ειναι αχρωμο καθολου, Μητσο μου, ειναι ενας ξεκαθαρος εξουσιαστικος μηχανισμος, που διαμορφωνεται αλλα κ αλληλεπιδρα με τις κοινωνικες κ οικονομικες συνθηκες καθε περιοδου, ειναι εσωτερικα κ διαλεκτικα συνδεδεμενο με το καθε κοινωνικο συστημα κ οχι ξεκομμενο, οπως ειναι σημερα δεμενο με τον καπιταλισμο. Το κρατος ως εξουσιαστικη δομη, παντα θα γεννα τον ανταγωνισμο κ την εκμεταλλευση, ακομα κ σε πιο φιλολαικα συστηματα, οπως ο σοσιαλισμος: ακομα κ σε ενα τετοιο συστημα, η στασιμοτητα δεν μπορει να ειναι αυτοσκοπος. Γιατι ακομα κ αν προσπαθεις να χτισεις τον σοσιαλισμο κ να χτισεις ενα κοσμο ισοτητας κ απελευθερωσης πανανθρωπινης, ο θεσμος του κρατους καποια στιγμη θα σου θεσει ορια. Αυτο ειναι απο βασικες αρχες του Μαρξισμου, γιαυτο κ ο στοχος του κομμουνιστη δεν ειναι το κουτι κ η στασιμοτητα της εργατικης εξουσιας ( που κ αυτη τελικα θα γεννησει νεες αντιθεσεις, νεα εκμεταλλευση, νεα νομενκλατουρα, οσο υπαρχει κρατος, εκμεταλλευση κ εξουσια) αλλα η συνεχης κινηση κ το βαθεμα ως προς το χτισιμο του κομμουνισμου. Παντως, αυτο , το κρατος δεν ειναι καθολου αχρωμο, και μαλιστα η αντιπαραθεση ως προς αυτο ειναι στην πραγματικοτητα η υψιστη μαχη ενος κομμουνιστη, που παλευει γ κοινωνικη λευτερια κ σπασιμο της εξουσιας. Απλα, για τους μαρξιστες-λεννινιστες υπαρχουν καποια σταδια. Σορρυ νταφ που παρενεβη.

Πολύ ωραία ανάλυση τόσο της κοινωνικοπολιτικής συγκυρίας, όσο και στοιχείων της επιτελούμενης μεταβολής στο πολιτικό επιτελειακό επίπεδο. Αυτά τα δύο προφανώς έχουν σχέση και η συσχέτιση προκαλεί αναταράξεις και στα δύο πολιτικά πεδία. Η διαλεκτική λοιπόν συνάφεια όλων όσων τεκμηριωμένα περιγράφεις δεν εξαντλείται στην απροσδιόριστη διαπλοκή τους, αλλά επεκτείνεται και ενδογενώς στο συνδετικό ιστό της πραγματικής, οκονομικής τους σχέσης τόσο, όσο και στα εργαλεία αυτής ακριβώς της οικονομικής υποδούλωσης και μη-δημοκρατίας. Όσο τα υποκείμενα που υπάρχουν και αυτά που θα φτιαχτούν εθελοτυφλούν μπροστά σε αυτήν την αμφίδρομη, διπλή διαλεκτική σχέση, η επίδρασή τους μόνο οπισθοδρομική έως επιζήμια μπορεί να καταστεί.

Επιπλέον, είναι χρήσιμο να καταδειχθεί η ανεπάρκεια (και πραγματικά με ξένισε η αναφορά στο ΣΥΡΙΖΑ) όλων ανεξαιρέτως των πολιτικών σχηματισμών και μορφωμάτων της ευρύτερης αριστεράς σε αυτό το κομμάτι. Είναι τόσο εξόφθαλμο, που είναι σχεδόν σε διατετεγμένη υπηρεσία κάποιοι, μη θέλωντας να επανοικειοποιηθούνε περασμένα μεγαλεία, ο τρόπος που ξεπερνιούνται τέτοιες δοκιμασμένες αμέτρητες φορές αλήθειες.

Η δημοκρατία, η εξουσία του λαού, δεν μπορεί να έρθει αν ο λαός δε θελήσει να έχει την εξουσία. Και ο λαός δε θα θελήσει από μόνος του (το λες ωραία σε μια άλλη ανάλυση). Άρα, τη δημοκρατία δε θα τη φέρει μόνος του αυτός για τον οποίο προορίζεται, αλλά μέσα από την πολιτική εκπροσώπηση και διαμεσολάβηση ενός κομματιού, πρωτοπόρου, που θα θελήσει να αναλάβει ακριβώς αυτό τον ρόλο.

Η αρχέγονη τάση και έφεση άλλωστε του λαϊκού κινήματος μπορεί εύκολα να ποδηγετηθεί και να εκμαυλιστεί σε μία κουτσουρεμένη, ακρωτηριασμένη κακέκτυπη έκδοση, που όμως και πάλι δε θα μπορεί ο λαός από μόνος του να αναγνωρίσει! Άρα εδώ έρχεται το δεύτερο καθήκον, αυτό της επαγρύπνησης των λαϊκών στρωμάτων μέσω της αποκάλυψης και της εμβάθυνσης.

Τρίτο και εξίσου σημαντικό, η επαμφοτερίζουσα στάση των απέναντι και η λανθάνουσα αντίληψη του απόλυτου (ανέφικτου) laisez-faire, που προσιδιάζει την ίδια τη δημοκρατία (!) στην οικονομία, οφείλει να αντιταχθεί από μια σθεναρή πολιτική δύναμη η οποία θα διαδώσει το διαμετρικά αντίθετο, ότι δηλαδή η οικονομική συνισταμένη της δημοκρατίας έχει λιγότερη άμεση, πρώτου βαθμού ελευθερία, αλλά μεγαλύτερη, υψηλότερου βαθμού όταν αναρριχάται κανείς τα κοινωνικά κλιμάκια αντιπροσωπευτικότητας.

Κατ'επέκατση, η πρωτοταγής ελευθερία και οι επιτρεπόμενοι βαθμοί ελευθερίας είναι ανεξάρτητοι από τα κατώτερα, εξουσιαζόμενα στρώματα αλλά όχι (σημαντικό) από τις πρωτοπορίες τους. Για αυτό θεωρώ εγκληματική, δοσίλογη και προδοτική τη στάση αυτή τη στιγμή κομματιών όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΔΗΜΑΡ (δεν τους ξεχωρίζω) που αδυνατούν ή δε θέλουν (πιθανότερο) να κάνουν αυτή τη πρόδηλη, πασιφανή "υπέρβαση". Που δε θα ήταν υπέρβαση, αν ήταν ελαχίστως συνεπείς με την διαλεκτική σκέψη και νοοτροπία, τη εξαπλή διαλεκτική σχέση μάζες-λαός-εργατική τάξη-αντιπροσώπευση-κόμμα-εξουσία και το απλό (αν διαθέτει κανείς στοιχειώδεις γνώσεις ιστορίας, πολιτικής οικονομίας και θεωρίας) προτσές επίλυσής τους.

Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.